کلینیک فوق تخصصی دکتر منشادی از کودکان و خانواده‌های آنان در جهت مقابله با دیابت نوع 1یک، با اطمینان خاطر پشتیبانی می‌کند. زندگی برای خانواده‌هایی که یکی از اعضای آن‌ها به دیابت مبتلاست پیچیده و مشکل می‌شود. ما برای کمک به شما اینجا هستیم. ما در اینجا از خانواده‌ها حمایت روحی و روانی می‌کنیم و به پشتیبانی از خانواده‌ها و اطلاع‌رسانی و آموزش آن‌ها می‌پردازیم.
کلینیک فوق تخصصی دکتر منشادی آغازگر یک حرکت نوآورانه است که این حرکت تماما به ایجاد اثری مثبت بر زندگی افراد مبتلا به دیابت اختصاص یافته است و شامل انجام تحقیقاتی پیشرونده در زمینه‌ی درمان و پیشگیری از دیابت نوع1 است. رسالت این کلینیک، سرعت بخشیدن به روند دستیابی به راهی ایمن برای درمان و پیشگیری از دیابت نوع1 می‌باشد.
در دیابت نوع یک بدن نمی‌تواند انسولین تولید کند. برای آن که سلول‌ها بتوانند انرژی تولید کنند به گلوکز نیاز دارند و گلوکز نیز برای وارد شدن به سلول‌ها به ماده‌ی انسولین نیاز دارد. بدون وجود انسولین، گلوکوز در خون تجمع پیدا می‌کند و موجب بالا رفتن میزان گلوکز در خون یا اصطلاحا بالا رفتن قند خون می‌شود. دیابت نوع1 یا دیابت کودکان ممکن است با نام‌های زیر نیز شناخته شود:
- دیابت وابسته به انسولین (IDDM)
- دیابت جوانی
- دیابت شکننده
- دیابت قندی
دیابت نوع1 یا دیابت کودکان ممکن است در هرسنی بروز کند ولی در اکثرا موارد در کودکان و نوجوانان ایجاد می‌شود.
علت ابتلا به دیابت نوع یک 1
علت اصلی ابتلا به دیابت نوع یک 1 هنوز مشخص نیست. دانشمندان تصور می‌کنند که عوامل ژنتیکی و محیطی هر دو در ابتلا به دیابت نوع یک دخیل هستند. در دیابت نوع1، سیستم ایمنی بدن به سلول‌های غده پانکراس حمله می‌کند و آن‌ها را از بین می‌برند. این سلول‌ها مسئول تولید انسولین در بدن هستند. انسولین ماده‌ای است که به گلوکز اجازه می‌دهد وارد سلول‌ها شده و در آن جا به انرژی تبدیل شود. وقتی گلوکز نتواند وارد سلول‌ها شود، در خون تجمع پیدا می‌کند و میزان قند خون شخص بالا می‌رود. این مسئله همچنین باعث عدم تغذیه سلول‌ها می‌شود. افرادی که به دیابت نوع1 مبتلا هستند باید روزانه انسولین تزریق کنند و به طور منظم میزان قند خون خود را چک کنند.
علائم دیابت نوع یک 1
دیابت نوع1 معمولا به طور ناگهانی بروز می‌کند. علائم ابتلا به این بیماری عبارتند از:
- تشنگی غیرمعمول
- تکرر ادرار
- گرسنگی بسیار شدید و کم‌کردن وزن
- تاری دید
- حالت تهوع و استفراغ
- خستگی مفرط و احساس ضعف
- تغییر خلق‌وخو و تحریک‌پذیری
در کودکان ممکن است علائم دیابت مشابه با علائم ابتلا به آنفولانزا باشد.
علائم دیابت نوع یک می‌تواند با علائم سایر بیماری‌ها و مشکلات یکسان باشد. برای تشخیص ابتلا به دیابت حتما با پزشک خود مشورت کنید.
تشخیص دیابت نوع یک 1
راه‌های مختلفی برای تشخیص دیابت نوع یک 1 وجود دارد. بهترین راه برای اطمینان از ابتلا به دیابت این است که آزمایشات مربوطه دو بار انجام شوند.
- آزمایش A1C: آزمایش هموگلوبین A1C میزان متوسط قند خون شما طی 2 تا 3 ماه گذشته را اندازه‌گیری می‌کند. در صورت که میزان گلوکز خون برابر یا بیشتر از 6.5% باشد، ابتلای به دیابت تشخیص داده می‌شود.
- آزمایش قند خون پلاسما در حالت ناشتا (FPG): در این آزمایش، بعد از این که شما در طول شب هیچ غذایی نخوردید (اصطلاحا وقتی ناشتا هستید)، قند خون شما اندازه‌گیری می‌شود. البته شما می‌توانید قبل از انجام آزمایش آب بنوشید، ولی به جز آب هیچ غذای دیگری نباید بخورید. در صورتی که در جواب این آزمایش میزان قند خون شخص بیشتر از 126 mg/dl باشد، ابتلای به دیابت تشخیص داده می‌شود.
- آزمایش تحمل گلوکز خوراکی (OGTT): در این آزمایش، قند خون شما یکبار قبل و یکبار دو ساعت بعد از نوشیدن یک محلول قندی، اندازه‌گیری می‌شود. این آزماش به پزشک شما نشان می‌دهد که بدن شما چگونه گلوکز را به مصرف می‌رساند. در صورتی که در جواب آزمایش دوم، میزان قند خون بیشتر از 200 mg/dl باشد، ابتلای به دیابت تشخیص داده می‌شود.
- تست تصادفی قند خون: این آزمایش ممکن است در هر زمانی از طول شبانه روز گرفته شود. در صورتی که در مواقع بروز علائم هایپرگلاسمی (بالا رفتن قند خون) میزان قند خون بیمار بیش از ابتلای به دیابت تشخیص داده می‌شود.
درمان دیابت نوع یک 1
درمان‌های لازم برای دیابت نوع1 عبارتند از:
- مصرف انسولین
- شمارش کربوهیدرات غذا
- نظارت منظم بر میزان قند خون بیمار
- داشتن رژیم غذایی سالم
- ورزش کردن به طور منظم و داشتن وزن متعادل
هدف از برنامه‌ی درمانی دیابت نوع یک 1 این است که تا جای ممکن میزان قند خون بیمار به محدوده‌ی نرمال نزدیک باشد تا از بروز عوارض جلوگیری شود یا بروز عوارض بیماری به تاخیر بیافتد. هر چند استثناهایی در این مورد وجود دارد، اما به طور کلی هدف از درمان دیابت نوع1 این است که میزان قند خون بیمار قبل از خوردن وعده‌های غدایی بین 70 تا 130 mg/dL (3.9 to 7.2 mmol/L) باشد و تا دو ساعت بعد از خوردن هر وعده غذایی بالاتر از180 mg/dL (10 mmol/L) نباشد.
انسولین
تمامی افرادی که به دیابت نوع یک 1 مبتلا هستند باید تا پایان عمر انسولین مصرف کنند. بعد از تشخیص این که بیمار به دیابت مبتلاست ممکن است در ابتدا بیماری شخص یک دوره‌ی ایده‌ال داشته باشد که در آن، میزان قند خون بیمار بدون مصرف انسولین یا با مصرف مقادیر کم انسولین کنترل می‌شود. اما متاسفانه این دوره گذرا است. انسولین انواع مختلفی دارد که شامل موارد زیر می‌شود:
- انسولین سریع اثر (یا رگولار)
- انسولین طولانی اثر (یا آسپارت)
- انسولین متوسط اثر (یا ایزوفان)
به عنوان مثال برخی از انواع انسولین‌ها عبارتند از انسولین رگولار (همولین 70/30، نوولین 70/30 و غیره)، انسولین ایزوفان (همولین ان، نوولین ان)، انسولین گلولیزین (آپیدرا)، انسولین لیسپرو (هموولوگ) و انسولین آسپارت ( نوولوگ). انسولین‌های طولانی اثر عبارتند از گلارگین (لانتوس) و دتمیر (لومیر).
دیگر داروها
ممکن است داروهای دیگری نیز برای افراد مبتلا به دیابت تجویز شوند که عبارتند از:
- داروی تزریقی پرام‌لینتاید (pramlintide) یا سیملین (Symlin): تزریق این دارو قبل از خوردن هر وعده‌ی غذایی باعث کاهش سرعت هضم غذا در معده می‌شود و بدین ترتیب از افت ناگهانی قند خون بعد از وعده‌های غذایی پیشگیری می‌کند.
- داروهای کنترل فشار خون بالا: پزشک شما ممکن است داروهایی موسوم به داروهای مهارکننده‌ی مبدل آنزیم آنژیوتانسیون (ACE) یا داروهای مسدودکننده گیرنده‌ی آنژیوتانسیون نوع2 (ARBs) را برای شما تجویز کند، چرا که این داروها می‌توانند همچنین به عملکرد بهتر کلیه‌ها نیز کمک کنند.
- آسپرین: پزشک ممکن است برای سلامتی قلب شما، مصرف روزانه یک عدد آسپرین را تجویز کند.
- داروهای کاهش‌دهنده‌ی سطح کلسترول خون: ممکن است پزشک شما تا زمانی که کلسترول خون شما بالا برود منتظر نماند و برای پیشگیری از بروز این مشکل داروهای کاهش‌دهنده‌ی سطح کلسترول خون را برای شما تجویز کند.
نظارت منظم بر سطح قند خون
بسته به این که برنامه‌ی مصرف انسولین شما به چه صورت است – دوبار تزریق در روز، چندین تزریق در روز یا استفاده از پمپ انسولین- ممکن است لازم باشد قند خون خود را روزانه حداقل چهار بار چک کنید، که معمولا تعداد دفعات مورد نیاز بیش از چهار بار می‌باشد. توصیه می‌شود که قند خون خود را قبل از خوردن وعده‌ها یا میان وعده‌های غذایی، قبل از خوابیدن، قبل از ورزش کردن، قبل از رانندگی یا در مواردی که احساس می‌کنید افت قند خون دارید، چک کنید. نظارت دقیق و منظم به میزان قند خون، تنها راهی است که به کمک آن می‌توانید میزان قند خون خود را در محدوده‌ی مورد نظر نگه دارید.
داشتن رژیم غذایی سالم و شمارش کربوهیدرات غذا
برخلاف تصور عامه، چیزی تحت عنوان رژیم غذایی دیابتی مخصوص وجود ندارد. اما در هر حال بسیار مهم است که تغذیه‌ای سالم داشته باشید و رژیم غذایی شما حاوی تمامی مواد مغذی، غذاهای کم چرب و غذاهایی با فیبر بالا ( مانند میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل) باشد.
فعالیت فیزیکی
تمامی افراد به انجام منظم ورزش‌های هوازی نیازمندند و کسانی که به دیابت نوع یک 1مبتلا هستند نیز از این قاعده مستثنا نیستند. البته لازم است قبل از شروع ورزش، تایید پزشک خود را بگیرید و سپس ورزش یا فعالیتی را انتخاب کنید که از آن لذت می‌برید، مانند پیاده‌روی، شنا کردن و دوچرخه‌سواری. انجام ورزش را به جزئی از زندگی روزانه‌ی خود تبدیل کنید و هدفتان این باشد که در اکثر روزهای هفته حداقل 30 دقیقه ورزش هوازی انجام دهید. در مورد کودکان، هدف از ورزش کردن باید انجام حداقل یک ساعت ورزش در روز باشد. انجام تمریناتی برای تقویت عضلات و افزایش انعطاف‌پذیری نیز بسیار مهم است. در صورتی که برای مدت طولانی فعالیت فیزیکی نداشته‌اید، سعی کنید به آرامی شروع کنید و به تدریج شدت تمرینات خود را افزایش دهید.
اگر تشخیص داده شده که دیابت دارید، پزشکتان می‌تواند مشکلتان را به طور مفصل برایتان توضیح داده و به شما کمک کند تا گزینه‌های درمان دیابت نوع دو موجود را بهتر بشناسید.
او همچنین شرایطتان را به دقت تحت نظر خواهد داشت تا بتواند هرگونه مشکلی که برای سلامتتان پیش می‌آید را شناسایی کند. اگر مشکلی وجود داشته باشد، به یک بیمارستان ارجاع داده می‌شوید تا تحت نظر یک تیم مراقبت دیابت قرار بگیرید.
عوارض دیابت نوع یک 1
دیابت نوع1 می‌تواند موجب بروز عوارض زیر شود:
- هیپوگلاسمی که به معنای افت قند خون می‌باشد که گاها واکنش به انسولین نیز نامیده می‌شود. هیپوگلاسمی زمانی رخ می‌دهد که میزان قند خون از 70 mg/dl کمتر می‌شود.
- هایپرگلاسمی که به معنای بالا رفتن میزان قند خون است و زمانی رخ می‌دهد که میزان گلوکز موجود در خون بیش از حد مجاز باشد. بروز هایپرگلاسمی می‌تواند نشان‌دهنده‌ی این باشد که بیماری دیابت به خوبی کنترل نمی‌شود.
- کتواسیدوز دیابتی (Ketoacidosis) که نوعی دی‌هیدراته‌ی بسیار شدید در بدن است که به علت عدم کنترل یا کنترل نامناسب دیابت رخ می‌دهد. این مشکل می‌تواند منجر به از دست رفتن هوشیاری یا بروز آسیب مغزی شود.
- عوارض ناشی از عدم کنترل یا کنترل نامناسب دیابت در طولانی مدت عبارتند از:
- بیماری قلبی
- بیماری کلیوی
- اختلالات بینایی
- اختلالات عصبی
- بروز مشکلاتی در پا ( بی‌حسی و زخم پای دیابتی)
